صدور آرای جایگزین حبس گامی مهم در راستای کاهش آسیب های اجتماعی است

قاضی برتر کشوری:

صدور آرای جایگزین حبس گام مهمی در جهت کاهش آسیب های اجتماعی است

شیدا خبر – گروه اجتماعی و فرهنگی:

قاضی برتر کشوری گفت: صدور آرای جایگزین حبس گام مهمی در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی محسوب شده و استفاده از این روش نقش مهمی در متنبه کردن مجرمان دارد.
به گزارش شیداخبر ، امروزه آثار منفی و زیان‌بار مجازات حبس برای شخص زندانی، خانواده‌ی او و جامعه بر هیچ‌کس پوشیده نیست و تجربه نشان داده که نه تنها مجرمان را متنبه نکرده بلکه تاثیر منفی تر نیز داشته وعلاوه بر تکرار جرم از سوی زندانیان، فضای نامناسب زندان نیز باعث مجرم پروری اشخاص می شود.
قانون مجازات های جایگزین حبس مصوب سال 1392 بوده که مطابق با آن قضات در جرائمی که مجازات آن ها بین 1تا3ماه می باشد موظف به استفاده از آرای جایگزین حبس بوده ودرجرایم عمدی که مجازات اصلی آن‌ها شش‌ ماه تا یک‌سال حبس است، تبدیل حبس به مجازات جایگزین در صورت نبود موانع مندرج در قانون، اختیاری است. همچنین در جرایم عمدی که مجازات اصلی آن‌ها ۹۱ روز تا شش ماه حبس است، تبدیل حبس به مجازات جایگزین در صورت نبود موانع مندرج در قانون، اجباری است.
دوره مراقبت ، خدمات عمومي رايگان ، جزاي نقدي ، جزاي نقدي روزانه و محروميت از حقوق اجتماعي ازجمله مجازات جایگزین حبس می باشد ودر ارومیه نیز یک قاضی با استفاده ازشیوه های خلاقانه درصدور آرای مناسب جایگزین حبس به نقل محافل عمومی ورسانه ها تبدیل گشته وبسیاری از مردم ارومیه با این قاضی جوان وخوش ذوق آشنا شده اند.
متهمان این قاضی نمونه کشوری تاحد امکان به زندان نمی روند وبه همین دلیل است که دادگاه کیفری ۲ شعبه ۱۱۹ارومیه که این قاضی ریاست آن را برعهده دارد به عنوان شعبه نمونه این دادگاه شناخته می شود. لذا جهت آشنایی بیشتر با این مساله ونحوه صدور این آرا ، سراغ محسن مرادی اوجقاز رفته ایم. آنچه که در ادامه می خوانید مشروح مصاحبه با وی است.
شیدا خبر: خودتان را برای مخاطبین ما بیشتر معرفی کنید؟
** به نام خدا ، اینجانب محسن مرادی اوجقاز متولد شهرستان خلخال از توابع استان اردبیل و 33سال سن دارم وهمچنین دارای ده سال سابقه قضایی هستم.
تقریبا هرسال رتبه‌های قاضی برتر استانی را کسب نموده و پنج بار قاضی نمونه کشوری شده ام. علاوه بر این پژوهش‌های فراوانی درحوزه جرم انجام داده و‌ کتاب‌هایی نیز دراین حوزه نوشته ام.
شیدا خبر: آقای مرادی، حکم‌های شما درباره مجازات‌های جایگزین حبس و استفاده از این ظرفیت قانونی در فضای مجازی بازتاب فراوانی داشته است و همین مساله باعث شده چند سال به عنوان قاضی نمونه کشوری انتخاب شوید. در این باره و اینکه چرا از احکام جایگزین حبس استفاده می‌کنید برای ما توضیح دهید؟
** علت اینکه از چنین رای‌هایی در احکامم استفاده می‌کنم این است که معتقدم این نوع احکام اثربخشی بیشتری دارند و با توجه به تبعات منفی زندان، مجرم در صورت ورود به زندان دیگر ترس از مجازات نخواهد داشت و در واقع هیمنه مجازات حبس از بین می‌رود. از دیگر سو، ازدحام زندان و افزایش جمعیت کیفری زندان‌ها می‌باشد. این موضوع در اکثر مواقع زمینه ساز ارتکاب جرایم بعدی و افزایش نرخ تکرار جرم می‌شود. البته خانواده زندانی نیز در این مساله در نظر گرفته می‌شود و وقتی فردی به زندان می‌رود خانواده آن شخص نیز دچار مشکلاتی می‌شوند وهزینه‌های اقتصادی جرم نیز کاهش می یابد.
شیدا خبر: به طور مختصر توضیحاتی در مورد آرای جایگزین مجازات حبس بفرماید.
** بنده باتمام توان از حبس متهمان با همه توان جلوگیری می‌کنم وتوسل به پاسخ‌های بازپرورانه از طریق انجام خدمات اجتماعی نقش اثرگذار در متنبه کردن مجرمان دارد که این امر در بسیاری موارد اثبات شده است.همچنین این نوع احکام قابل برگشت هستند و در صورتی که محکوم، به تعهدات مقرر عمل نکند، همان مجازات اولیه که حبس است، اجرا می‌شود.
شیدا خبر: اجرای این احکام چه آثار مثبتی در جامعه به همراه دارد؟
** این نوع آرا ارتباط بین مجرم و اجتماع را حفظ می‌کند و عیوب زندان را ندارد وبا اجرای این احکام، نرخ تکرار جرم بسیار پایین بوده و امکان اتخاذ تدابیری همسو با شخصیت و تخصص متهم و نوع جرایم ارتکابی را نیز به قاضی می‌دهد.
احکام جایگزین حبس امکان اصلاح و بازپذیری مجرم را مهیا می‌کند و با توجه به ظرفیت‌های موجود در قانون، بهترین روش برای خدمت به جامعه در بخش‌های امور خدماتی، پزشکی و بهداشتی، فنی و حرفه ای، آموزشی و کارگری است.
شیدا خبر: این آرای صادر شده بیشتر درچه حوزه‌هایی هستند؟
** توجه و رسیدگی به منابع طبیعی، فضای سبز شهرستان، اداره بهزیستی، محیط زیست و زیباسازی آن، بیشترین احکام جایگزین حبسی هستند که صادر کرده‌ام.
شیدا خبر: نمونه ای از آرای صادر شده از سوی خودتان را بفرمایید.
** تهیه کتاب برای کتابخانه ها، تهیه نهال برای کاشت با نظارت منابع طبیعی و نصب تابلوی زیست محیطی جهت ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست، پاکسازی زباله‌های مناطق حاشیه دریاچه ارومیه، مطالعه کتاب، حبس در محدوده تحت نظارت الکترونیکی، ارائه خدمات پزشکی، نصب تابلوی زیست محیطی، اخذ کارت همیاری محیط زیست و همکاری در برنامه های زیست محیطی، احداث آبشخور در جزایر پارک ملی دریاچه ارومیه، رنگ آمیزی آمیزی جداول، نرده‌ها و سطل‌ها و صندلی‌های مستقر در پارک‌ها، شرکت در کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی، هرس درختان، آبیاری فضای سبز و بوستان‌ها، حمایت اجتماعی معتادان بهبود یافته، الزام به برنامه غربالگری کودکان کم شنوا و شیرخوارگان به عنوان دوره مراقبت، امور کارگری و خدمات عمومی مثل سیم کشی و تعمیر وسایل خانگی و مناسب سازی محیط زندگی افراد دارای معلولیت جسمی و ذهنی به عنوان ارائه خدمات عمومی رایگان برای افراد تحت پوشش بهزیستی و خانواده آسیب دیده، درختکاری و افزایش پوشش درختی، شرکت در کلاس‌های معاونت پیشگیری از وقوع جرم و ایجاد کمربند حفاظتی از دیگر مجازات‌های صادره برای محکومان است.
شیدا خبر: باز تعریف مجازات های اجتماع محور از منظر جنابعالی؟
** کارایی و کارآمدی مجازات‌های اجتماع محور نیازمند بسترسازی مناسب و فرهنگ‌سازی قضایی و اجتماعی است و خط مشی تشویق قضایی و حمایت از قضاتی که از این نهادها استفاده می کنند، تدبیری برای نهادینه سازی نهادهای ارفاقی – اصلاحی به مثابه یک ارزش قضایی محسوب می‌گردد و امید است با استفاده از این آرا توسط قضات، شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی در جامعه باشیم.

خبرنگار (مصاحبه کننده): هادی ابراهیم زاده – شیدا خبر